De diagnose én het verhaal dat iemand zichzelf daarover vertelt, hebben grote invloed op het verloop van een psychische aandoening, denkt journalist Rachel Aviv. Eén verklaring voor een stoornis zal iemand niet redden.

Wat is volgens u de relatie tussen de ervaring van een psychische stoornis, en het verhaal dat we erover vertellen?

Alle ziektes bestaan óók uit de verhalen die we erover vertellen. Maar ik denk dat mensen met een psychische aandoening gevoeliger zijn voor een verhaal, omdat het hun geest is die door de ziekte wordt aangetast. En dat is het deel van het zelf dat altijd verhalen verzint of op verhalen terugvalt. En voor de duidelijkheid, er zijn enorm veel factoren die het verloop van iemands ziekte bepalen en of iemand herstelt of niet. Maar ik denk dat het verhaal dat iemand zichzelf vertelt, of dat áán iemand verteld wordt, over waarom hij of zij ziek is en wat er zal gebeuren als hij of zij ziek is dat dat daadwerkelijk je zelfbeeld beïnvloedt. Daar staan we te weinig bij stil.

Heeft u een voorbeeld?

Mijn eigen verhaal over anorexia. Mijn dokters dachten veel na over de vraag of mijn weigering te eten misschien lag aan problemen in het gezin, of dat het genetisch bepaald was. Maar ik denk niet dat iemand zich afvroeg: hoe beïnvloedt het feit dat we bij haar de diagnose anorexia hebben gesteld haar identiteit en de manier waarop ze denkt over haar toekomst en persoonlijkheid?

Dat deel wordt vaak over het hoofd gezien. Terwijl ik denk dat het een geweldig inzicht is om je te realiseren: wat ik tegen mezelf of tegen iemand anders zeg, zal van invloed zijn op wat er daarna gebeurt.

En wat doe je dan met dat inzicht?

Dit is iets waar ik veel met vrienden over praat. Ik heb een vriendin die wilde dat haar kind werd gediagnosticeerd met ADHD, omdat ze dan medicijnen zouden krijgen. Maar helpt het een kind om zichzelf te zien als ADHDer? En een student aan Columbia University [in New York] vertelde me recent dat ze was opgegroeid in China, en zichzelf altijd een beetje raar had gevonden. Pas toen ze tijdens haar studie in de VS de definitie van autisme las besefte ze: O mijn god, ik voldoe aan al deze punten.Maar toen vroeg ze zich echt af: Zou het beter zijn geweest als ik was opgegroeid met het idee dat ik autistisch was?Ik weet het niet.

Lees het volledige artikel op de website van de NRC.

Auteur: Eva Peek, beeld: Sebiha Öztas