Wat is een psychose?

Een psychose is een aandoening waarbij je het contact met onze werkelijkheid kwijt bent. Je kunt in de war en angstig zijn, last hebben van hallucinaties en/of waandenkbeelden hebben. Je kunt bijvoorbeeld stemmen horen, denken dat je Jezus bent of het idee hebben dat je achtervolgd wordt. Een psychose kan kort of lang duren.

Hoe herken je een psychose?

Als er sprake is van een psychose, verloopt de informatieverwerking in de hersenen niet goed. De hersenfunctie die nieuwe informatie in verband brengt met eerder opgeslagen informatie en betekenis geeft aan onze waarnemingen (deze filtert en ordent) werkt niet goed. Het brein raakt overbelast en een psychose is het gevolg. Iemand die psychotisch is heeft moeite de context, de omgevingvan de informatie goed te interpreteren. Dat maakt dat hij gemakkelijk tot de verkeerde conclusies komt. Een psychose veroorzaakt problemen op vier gebieden:

1. Betekenisgeven en denken: Het denken gaat sneller, associatiever, intensiever, of juist trager, maar er zit wel logica in. De buitenwereld noemt deze mensen verward, maar verwarrend is het vooral voor de omgeving.
2. Waarneming: Iemand die psychotisch is, mist het vermogen zich af te sluiten voor onbelangrijke informatie of geluiden. Alles komt even hard binnen.
3. Cognitief functioneren: Mensen met een psychose hebben moeite met het herkennen van de toon van een gesprek, lichaamstaal en gezichtsuitdrukkingen en met dubbelzinning taalgebruik, grappen of voorbeelden.
4. Het emotionele leven: Iemand met een psychotische aandoening leest minder emoties, maar zendt die ook minder uit. Dat kan zich uiten in een vlakke mimiek, starende blik en apathie.

Veelvoorkomende klachten bij een psychose:

• Te veel gedachten hebben en verbanden leggen
• Slaapproblemen en nachtmerries
• Problemen met concentratie, leren en geheugen
• Overmatige spanning en stress
• Problemen met werk of studie
• Eenzaamheid en verlies van vrienden

Hallucinaties, wanen en verward denken worden ook wel positieve symptomen genoemd. Bij negatieve symptomen ontbreekt er iets wat er eerst wel was. Het gaat bijvoorbeeld om vervlakking van gevoelens, het ontbreken van energie, weinig initiatief nemen, terugtrekken uit sociale contacten en minder concentratievermogen.

Zie ook

Wat is een psychose?

Ypsilon brochure Help, psychose in de familie

Ypsilon brochure Ziek? Hoezo ziek?