Al op heel jonge leeftijd ben ik gestopt met uitreiken. Ik had al vroeg in de gaten dat mijn moeder niet beschikbaar was. Dat er niet een betrouwbare volwassene beschikbaar was, als ik iets nodig had. Een vriendin zei laatst: 'Ik ben zo weg uit een groep. Ik stap eruit en kijk niet meer om.' Dat hadden mijn woorden kunnen zijn.

Toen ik een jaar of tweeëntwintig was, heb ik met groot gemak afscheid genomen van een toenmalige vriendin. Zij was in tranen, maar ik voelde een soort opgewektheid, dat we het goed hadden gehad, maar dat het nu weer klaar was. Geen idee dat dit over onthechting ging. Ik stapte uit en keek niet meer om.

Ik stap gemakkelijk uit, omdat ik heel lang niet ben ingestapt. Ik ben het buitenbeentje. Die ene die nergens bij hoort. Die zich ongemakkelijk voelt in gezelschap. Die liever op de achtergrond aanwezig is, dan volop in de aandacht. Bij voorkeur in de coulissen. Thuis heb ik een hekel aan de felle plafondlampen die mijn man in het plafond heeft gemaakt. Hij houdt van het licht. Ik ben meer vertrouwd met het donker. Liever kleine lampjes en zacht licht. Zodat ik in mijn holletje kan.

Als kind greep ik mis. Ik keek naar mijn moeder voor wat ik nodig had, zoals je dat als kind doet en hoort te doen. In een proces dat ik een paar weken geleden deed, werd zichtbaar dat ik mijn moeder al heel jong heb losgelaten. Ik klopte aan, maar was niemand thuis. Al heel jong heb ik geconcludeerd dat ik geen moeder heb. Dat ik het zelf moet doen, dat ik me alleen op mezelf kan verlaten.

Alleen zijn gaat me heel gemakkelijk af. Wanneer ik alleen ben, kan ik gemakkelijk ontspannen. Ik kan van mezelf op aan. Samen zijn met een ander brengt risico met zich mee. Soms voelt het zelfs ronduit gevaarlijk. Ik kan afgewezen worden, wanneer ik uitreik. Dan word ik weer geraakt in die heel jonge en diepe pijn van niet ontmoet zijn door mijn moeder.

De laatste jaren komen er meer mensen in mijn leven, en ze komen dichterbij. Ik ga meer open, maak meer en op een diepere laag verbinding. En dan voel ik ook meteen dat het spannend wordt. Dat hechting niet vanzelfsprekend is. Dat ik iemand ook weer kan verliezen.

Soms is het zon worsteling om tegen mijn vanzelfsprekende beweging in toch contact te maken, wanneer ik me overstuur of verdrietig voel. Met mijn partner. Met een vriendin. En me uit te spreken. En daarmee in zekere zin in het licht te gaan staan. Maar ik voel ook dat het niet anders kan dan door het risico te nemen. En zo geef ik mezelf een herkansing. Een herkansing in hechting.

Iris Verhoeven